DeltaExpertise - voor een leefbare delta
Toon menu

Bathpolder


Context VN set links: model = Bathpolder


Set VN link, Property name = Supercontext, Property VN name = Supercontext

Model link = Bathpolder

Result = Dijkvakken Zeeland VN

End Set VN link


Bekleding 
Betonzuil, Open steenasfalt, Gelijmde steenslag
Specifieke constructie 
Strekdam, Spuisluis
Voorland 
Schor
Ruimtegebruik 

Jaar 
2009
Locatie 
Zuid-Beveland
Coördinaten 
51° 26' 17", 4° 12' 12"
Dijktraject 
1186,5 - 1225,6



Dit dijkvak ligt aan de Oosterschelde, op de oosthoek van Zuid Beveland. Het heeft een lengte van ongeveer 3,9 km, en viel tijdens de verbetering grotendeels onder het beheer van het waterschap Zeeuwse Eilanden, dat nu deel uitmaakt van waterschap Scheldestromen. Binnen het dijkvak valt ook de aanzet van de Oesterdam en een gedeelte van de dijk langs de Tweede Bathpolder. De beheerder van de aanzet van de Oesterdam is Rijkswaterstaat Zeeland (Waterdistrict Zeeuwse Delta). Het gehele dijkvak ligt tegen 'het verdronken land van Zuid Beveland', een schorren- en slikkengebied. Dit natuurgebied is in beheer bij Natuurmonumenten en onderdeel van het Nationaal Park Oosterschelde.

Bijzonderheden:

  • Bij dp 1208 ligt de haven Rattekaai, een rijksmonument en één van de weinige landbouwhaventjes van het type tijhaven.
  • De dijkglooiing is in 1911 versterkt met een betonglooiing volgens het systeem 'De Muralt'.
  • Het havenhoofd is tevens voorzien van betonmuurtjes, eveneens volgens het systeem 'De Muralt'.
  • De haven ligt voor de dijk en is vanaf de dijk bereikbaar via een havendam.
  • De glooiing is versterkt met het innovatieve Elastocoast.

Kaart werkgebied

Werkgebied Bathpolder.jpg


Omgevingsmanagement werkprocessen





Ecologie
bekleding van open steenasfalt

In het detail advies wordt de aanwezige flora geïnventariseerd. Op basis hiervan wordt een advies gegeven welke nieuwe bekleding moet worden toegepast om een minstens evenwaardige begroeiing te verkrijgen.

In het kader van de verbeteringswerken heeft in 2005 een inventarisatie van broedvogels, amfibieën, reptielen en zoogdieren rondom de Oosterschelde plaatsgevonden. Broedvogels zijn hierbij intensief geïnventariseerd.






Referenties





Vergunningen

Voordat een project kan worden aangemeld in het kader van een mer procedure en voordat vergunningen kunnen worden aangevraagd, wordt door het projectbureau een planbeschrijving opgesteld. Deze wordt door het waterschap aan de provincie verzonden. Ook Rijkswaterstaat wordt verzocht om de plannen goed te keuren, voor het deel “Aanzet Oesterdam”. Een mer procedure is niet nodig en de goedkeuring in het kader van de Wet op de waterkering wordt verleend. Ook aan de gemeente Reimerswaal, stichting Zeeuws Landschap, Zeeuwse Milieufederatie en Vogelbescherming Nederland wordt een planbeschrijving opgestuurd om de gelegenheid te bieden om een zienswijze te ontwikkelen.

Ter voorbereiding van een aanvraag in het kader van de Natuurbeschermingswet wordt een passende beoordeling opgesteld. De aanvraag wordt door het waterschap verzorgd. De vergunning Natuurbeschermingswet wordt verleend. De voorwaarden waaronder deze vergunning wordt verleend maken hier deel van uit.

Parallel aan deze passende beoordeling wordt in het kader van de Flora- en faunawet een soortenbeschermingstoets uitgevoerd. Er is geen ontheffing nodig in het kader van de Flora en faunawet als de genoemde mitigerende maatregelen in acht worden genomen. Een aantal van deze maatregelen wordt hier genoemd.

  • Aanleg van de schorrandverdediging vindt plaats in februari en maart met mogelijke uitloop naar april.
  • De werkzaamheden aan de dijk worden langs het gehele verbeteringstraject 1 april gestart.
  • Voorafgaand worden vanaf 1 maart de voorbereidingswerkzaamheden gestart c.q, verstoringsactiviteiten uitgevoerd die afdoende zijn om te voorkomen dat broedvogels zich binnen 200m van de dijk vestigen.
  • Het transport vindt in de werkperiode via de buitenzijde van de dijk plaats.
  • Aanleg van het onderhoudspad wordt gestart na het broedseizoen (indicatief 1 juli). De daadwerkelijke startdatum is afhankelijk van de aanwezigheid van broedende vogels en dient in het veld te worden vastgesteld.
  • De breedte van de kreukelberm bedraagt maximaal 5 meter.
  • Ter hoogte van de hoofdgeul tussen dp 1208 en dp 1211 wordt geen werkstrook aangelegd, maar worden de werkzaamheden vanaf de dijk uitgevoerd. Tijdens de werkzaamheden dient hier de vrije afvoer van het water vanaf het schor via de geul te blijven gewaarborgd.
  • Transport voor aanleg van de schorrandverdediging zal plaatsvinden over het smalste deel van het schor ter hoogte van dp 1205.
  • Er worden geen stenen gebroken aan de buitenzijde noch aan de binnenzijde van de dijk.

Schade aan bekleding van Elastocoast. Nadat het werk in 2009 was afgerond ontstond schade aan de bekleding van Elastocoast. Door werkgroep kennis is in een korte notitie aangegeven welke werkzaamheden moeten worden verricht om de schade aan de bekleding van Elastocoast te herstellen. Om deze te herstellen is een Voortoets Natuurbeschermingswet uitgevoerd. Omdat de locatie gelegen is binnen de begrenzing van het Natura2000 gebied Oosterschelde dienen de werkzaamheden getoetst te worden. Omdat de werkzaamheden beperkt van omvang zijn en er voldoende uitwijkmogelijkheden zijn in de omgeving wordt het niet waarschijnlijk geacht dat de werkzaamheden tot blijvende verstoring zullen leiden. Ontheffing in het kader van de Natuurbeschermingswet is niet nodig.

Een ontheffing om gebruik te maken van de parallelweg wordt verleend.




















Referenties





Communicatie

Om zeker te zijn dat alle activiteiten op het gebied van communicatie worden uitgevoerd wordt een plan opgesteld.

Om omwonenden tijdig te informeren, is er op dinsdag 2 december een bijeenkomst gehouden in het Dorpshuis Luctor et Emergo te Rilland-Bath. Tijdens deze bijeenkomst geven deskundigen toelichting op het werk en de gevolgen voor de omgeving. Na afloop is er gelegenheid voor het stellen van vragen. Er zijn ook vragen over de transportroute. Hierop kon tijdens de informatieavond geen antwoord worden gegeven. In een brief wordt aangegeven dat er nadere aandacht aan dit probleem wordt besteed. In de terugmelding wordt aangegeven dat het niet mogelijk is om van de alternatieven gebruik te maken.

Na gereedkomen van het werk is een vragenlijst rondgestuurd om de tevredenheid van de omwonenden te onderzoeken. De deelname was beperkt, er konden geen conclusies worden getrokken.

Er zijn twee delen in bezit van particuliere eigenaren. Hiermee wordt contact gelegd. Het schor en de haven Ratte kaai zijn in bezit van Natuurmonumenten. De havendam bij de Rattekaai wordt met behulp van een verborgen glooiing gepasseerd. Het waterschap is verantwoordelijk voor het beheer over het gehele traject.










Referenties





Juridische zaken

Een deel van de dijk langs de Tweede Bathpolder is particulier eigendom. Namens het waterschap is met een eigenaar overleg gevoerd over een mogelijke aankoop van de betreffende gronden. Tijdens deze onderhandelingen is gebleken dat de eigenaar niet bereid was om medewerking te verlenen aan de uitvoering van de dijkversterking in de vorm van verkoop dan wel in de vorm van een toestemming om de grond te gebruiken en betreden ten behoeve van de uitvoering van het werk. Op grond van de Keur waterschap Zeeuwse Eilanden 2007 zijn eigenaren van waterstaatswerken (waartoe dijken ook behoren) verplicht om werken ter behartiging van de aan het waterschap reglementair opgedragen taken te gedogen. Het waterschap zal indien nodig gebruik maken van deze op de dijk rustende gedoogverplichting. In de beginfase van het werk was er nog een onvriendelijk contact tussen de eigenaar en de aannemer. Ondertussen is door het Waterschap een calculatie opgesteld op basis waarvan men tot overeenstemming hoopt te komen. Over de hoogte van de vergoeding is nader overleg gepleegd.







Transportwegen

Door de Directie Economie en Mobiliteit van de Provincie Zeeland wordt, op verzoek van het projectbureau, ontheffing verleend voor gebruik van de parallelweg op de Oesterdam.






Referenties


Technisch management werkprocessen





Inventarisatie
schor zuidzijde Oesterdam
Rattekaai betonmuur De Muralt

De harde bekleding op de dijk bestond voor ongeveer de helft uit Fix-stone (open steenasfalt), ook in de getijzone, Het overige deel bestond uit Haringmanblokken waar boven een strook vlakke betonblokken was gelegen en een kleiner deel een strook doorgroeistenen. Op een klein stuk lagen boven de teen Koperslakblokken. De bovengrens van de harde bekleding varieerde van NAP + 4,0 m tot NAP + 4,5 m. Het deel van het talud dat daarboven lag, het grootste deel van de berm die begint op circa NAP + 4,5 m à 5,0 m, en het bovenbeloop waren met klei en gras bekleed.







Toetsing
afgekeurde bekleding tpv geul
afgekeurde bekleding van Haringmanblokken
afgekeurde Haringmanblokken

Het Waterschap Zeeuwse Eilanden heeft de gezette bekledingen langs het gehele dijkvak geïnventariseerd, en globale en gedetailleerde toetsingen uitgevoerd Bij deze toetsingen is het merendeel van de gezette steenbekledingen als 'onvoldoende' beoordeeld. De beheerder heeft aangegeven de bekleding van Fix-stone te willen handhaven. Voorwaarde hierbij is dat rekening wordt gehouden met de schorprognose van RIKZ. Het Projectbureau Zeeweringen heeft de toetsingen gecontroleerd en vrijgegeven voor het ontwerp, vastgelegd in de vrijgave. In detail is een klein deel van de fix-stone nader beschreven in een erratum. Tevens is er door het Projectbureau Zeeweringen een aanvulling gemaakt op de vrijgave. De aanvulling beschrijft de uitbreiding van het dijkvak met het gedeelte van dp 1184 + 50 m tot dp 1195, de aanzet van de Oesterdam. Dit stuk is toegevoegd om het voorliggende schor niet twee maal te belasten door werkzaamheden. In dit deel ligt een strook koperslakblokken. Deze is geavanceerd goedgekeurd. Omdat hier een goede kreukelberm noodzakelijk is, is deze strook in het ontwerp wel vervangen.

De gehele gezette steenbekleding moet worden verbeterd. De Fix-stone langs het gehele dijkvak wordt gehandhaafd.











Referenties





Ontwerp
aanbrengen van Elastocoast
bekleding Elastocoast boven goedgekeurde koperslakblokken
schorrandverdediging
schorrandverdediging bij laag water
verborgen glooiing tpv Rattekaai
nieuwe bekleding tpv gemaaltje

Voordat met het ontwerp kan worden begonnen is een detailadvies opgesteld waarin de hydraulische randvoorwaarden worden bepaald op basis van de geldende inzichten. In detail zijn er enige wijzigingen aangebracht in een revisie van het detailadvies.

Ter plaatse van de damaanzet van de Oesterdam ligt een strook koperslakblokken. Deze is geavanceerd goedgekeurd. Doordat de koperslakblokken niet verwijderd hoeven te worden kan de aanzienlijke ontgraving in het schor achterwege blijven. Betonzuilen kunnen echter niet goed aansluiten op de bestaande koperslakblokken zonder een deel van de onderliggende mijnsteenlaag te ontgraven. In dit geval blijft er echter onvoldoende over van deze mijnsteenlaag en daarom zal het pakket mijnsteen geheel ontgraven en vervangen moeten worden inclusief een deel van de onderliggende lagen. Om de mijnsteenlaag te handhaven en een goede aansluiting te kunnen maken op de goed getoetste koperslakblokken is een nieuwe bekleding van open steenasfalt ontworpen. Op een deel wordt een proefvak aangelegd van Elastocoast. Deze open plaatbekledingen hebben een geringe dikte en sluiten goed aan op de koperslakblokken. Op basis van expert judgement is de laagdikte bepaald op 20cm. Eind 2010 is een rapportage van Arcadis, met daarin een methode om gelijmde steenslag te dimensioneren, gepubliceerd. Ter plaatse van de Bathpolder komt een bekleding van gekantelde betonblokken en hoger op het talud betonzuilen ter vervanging van de afgekeurde steenzettingen, behalve op het deel waar een damwand de teenconstructie vormt, daar wordt het hele talud bekleed met gekantelde blokken. Op de delen waar de Fix-stone voldoet wordt alleen een onderhoudspad aangelegd. De kosten hiervan zijn voor rekening van het waterschap. De toetsgroep heeft commentaar gegeven, dat in de ontwerpnota is verwerkt. Ook is er overleg met de provincie, die eigenlijk al eerder bij het ontwerp zou willen worden betrokken.

Gezien de schorprognose is het noodzakelijk dat er een schorrandverdediging wordt aangelegd. Wanneer dit niet het geval is en het schor voor de dijk weg zal slaan zal de huidige goedgekeurde fix-stone niet meer voldoen. De schorrandverdediging zal op deze manier een onderdeel vormen van de waterkering. Hier dient ook met beheer en onderhoud rekening mee gehouden te worden.

Langs het gehele dijkvak dient een onderhoudspad aangelegd te worden. Het Projectbureau Zeeweringen zal in beginsel geen werkzaamheden verrichten aan de goed getoetste dijkdelen. Het waterschap Zeeuwse Eilanden wil tussen dp 1197 en dp 1205 en tussen dp 1214 en dp 1226 wel een onderhoudspad aanleggen. Uit het oogpunt van doelmatigheid heeft het waterschap Zeeuwse Eilanden verzocht om de aanleg van dit onderhoudspad te koppelen aan de werkzaamheden van Projectbureau Zeeweringen. Het gehele deel dat in beheer en onderhoud is van het waterschap wordt voorzien van een onderhoudspad van open steenasfalt.

Bij de havendam van het haventje Rattekaai wordt een verborgen constructie aangebracht. Een gedeelte van de havendam wordt weggegraven om breuksteen 10/60 kg volledig gepenetreerd met gietasfalt en een laagdikte van 0,40 meter aan te leggen. De breuksteen is gemengd met betonzuilen. De verborgen constructie sluit aan weerszijden aan op de naastliggende bekleding. Na aanbrengen van de verborgen constructie is de grond teruggebracht.

Tussen dp1208 en dp1212 ligt direct voor de teen van de dijk een brede geul die onderdeel uit maakt van het schor en daarom behouden dient te blijven. Hier wordt een damwandconstructie ontworpen in de huidige teen van de dijk. In overleg met de beheerder is besloten hier een betonnen damwand te plaatsen, dik 0,10 m en met een lengte van 2,50 m. Voor de damwand wordt een kreukelberm aangebracht om erosie voor de damwand te voorkomen. Tijdens de uitvoering wordt besloten om de damwand achterwege te laten.

De goed getoetste fix-stone stopt aan beide zijden iets voor het gemaal, de bekleding rond het gemaal wordt vervangen. Er moet bij de uitvoering rekening gehouden worden dat de persleidingen die door de dijk lopen niet beschadigd raken ten gevolge van de werkzaamheden.










Referenties





Revisietoetsing en overdracht

Nadat het werk is uitgevoerd is het getoetst door het waterschap. Hierbij is geconstateerd dat in de bekleding van Elastocoast schadeplekken zijn ontstaan. Deze zijn later hersteld. Op basis van het voorstel tot herstel door het projectbureau is de bekleding goedgekeurd en heeft de overdracht plaatsgevonden.

Omdat de aanzet Oesterdam, Eerste en Tweede Bathpolder in de uitvoering is samengevoegd met het werk Bathpolder 2 en Stroodorpepolder zijn ze samen overgedragen aan het waterschap.









Referenties


Contractmanagement werkprocessen





Contract

Het bestek Eerste en Tweede Bathpolder en Oesterdam (2009) is samen met het bestek Tweede Bathpolder, Stroodorpepolder, Oostpolder en Roelishoek (2010) op de markt gebracht. De uitvoering heeft in genoemde jaren plaatsgevonden. Op het deel van de waterkering waar de aanwezige bekleding bij de toetsing goed is bevonden, is in opdracht van het waterschap een onderhoudsstrook aangelegd van open steenasfalt. Dit werk is meegenomen in dit bestek.

Dit bestek wijkt in belangrijke mate af van de traditioneel door de Rijkswaterstaat te gebruiken activiteit- of productgerichte bestekken. In het kader van innovatief aanbesteden wil de Rijkswaterstaat het bedrijfsleven op andere wijze betrekken bij het realiseren van projecten ten behoeve van de Nederlandse infrastructuur. Door de toepassing van andere contractvormen dan de traditionele wenst de Rijkswaterstaat het bedrijfsleven bij de uitvoering van werken in staat te stellen tot het doorvoeren van product- en procesinnovaties. Door middel van uit te voeren toetsen zal de controle door de directie worden uitgevoerd.

Het komt voor dat tijdens de werkzaamheden onvoorziene kosten worden gemaakt. Deze worden vastgelegd in afwijkingsrapporten. Na overeenstemming met de directie over de gemaakte kosten wordt een vatstellingsovereenkomst gesloten, waarna de betaling kan worden uitgevoerd. Hier ging het bijvoorbeeld over het afvoeren en storten kleihoudend zand dat niet bruikbaar was als strandophoging en het leveren en verwerken extra breuksteen.





Referenties





Uitvoering
aanbrengen gekantelde blokken Oesterdam
twee componentenlijm reparatie Elastocoast
mengmachine Elastocoast
aanbrengen Elastocoast
herstel schorrandverdediging

Tijdens het afstemmingsoverleg zijn de ecologen van het projectbureau aanwezig. Zij geven een toelichting op het aspect ecologie en de mitigerende maatregelen en het belang op de naleving hiervan tijdens de uitvoering van het werk. Veel eisen in het contract zijn overgenomen vanuit de voor het werk benodigde vergunningen. Daarnaast wordt de aannemer er tevens op gewezen dat er gewerkt dient te worden volgens de gedragscode Flora- en Faunawet voor waterschappen". De directie voegt er aan toe dat de aannemer volgens het bij inschrijving ingediende Plan van Aanpak de benodigde ruimte op het schor (werkstrookbreedte) tot een minimum moet beperken. Later verzoeken de ecologen om twee vroegere geultjes die als gevolg van de aanleg van de schorrandverdediging zijn afgedamd middels handwerk te herstellen.

De directie meldt dat er op het schor "zeegroenten-snijders" actief zijn die over een vergunning beschikken en van 1 april tot 15 juli zeegroenten mogen oogsten.

Op verzoek van de aannemer is in het proefvak met Elastocoast afgeweken van de in het bestek voorgeschreven steensortering van 20-40mm. Het werk is uitgevoerd met gerecycled ballastmateriaal 30-60mm. In overleg met de aannemer is afgesproken dat hiermee akkoord kon worden gegaan als aangetoond wordt dat de bekleding orde grootte dezelfde sterkte heeft als die van bestaande proefvakken. Op basis van uitgevoerde proeven lijkt het gerechtvaardigd om het gerecyclede ballastmateriaal 30-60mm te accepteren als vervanger van de voorgeschreven kalksteen 20-40mm.

De directie draagt tijdens het overleg een extra punt (risico) aan. Het betreft mogelijke stofoverlast tijdens de uitvoering voor de aanwezige glastuinbouw. Veel stof op de kassen beperkt de lichtopbrengst wat kan leiden tot productieverlies. De aannemer deelt mee dat er permanent een waterwagen op het werk aanwezig is om stofoverlast te voorkomen. Inderdaad is later vanuit de aangrenzende glastuinbouw een klacht binnen gekomen over de overlast van stof door de transporten over de werkweg en wordt een rekening bij de directie ingediend inzake het schoonmaken van het kassendek. De aannemer zal een rekening vragen zodat hij deze betaalbaar kan stellen. Afgesproken wordt dat de kosten door de aannemer en opdrachtgever gedeeld zullen worden. Uiteindelijk wordt de rekening van de glazenwasser vereffend door het verharden met grasbetonstenen van een deel van de toegang tot het terrein. Dit is door de aannemer uitgevoerd.

De damwand ter plaatse van de geul wordt niet noodzakelijk geacht en er wordt een oplossing met een gebruikelijke teenconstructie aangebracht.

Tijdens het aanbrengen van de tijdelijke toegangsweg voor de aanleg van de schorrandverdediging blijkt dat er, als gevolg van de slappe ondergrond, meer zand noodzakelijk is dan de aannemer vooraf zelf had voorzien. Tevens wordt het slappe materiaal van de bovenste laag in beide richtingen zijdelings weggeperst. Om extra schade aan het schor te voorkomen ten gevolge van deze wegpersingen zet de aannemer dit slappe materiaal, waar nodig, vooraf opzij (zeezijde). Dit is reeds kortgesloten met de ecoloog. Dit is niet bezwaarlijk, mits het materiaal niet op de bestaande beplanting terechtkomt.

De handhaver van de Provincie heeft telefonisch contact opgenomen met de aannemer. Tijdens een rondgang is geconstateerd dat er een bak van een kraan buiten de werkstrook stond. Daarnaast lag er tevens een stalen buis buiten de werkstrook, deze was tijdens hoog water en harde wind verplaatst. De aannemer heeft deze zaken direct verholpen. In het kader van het BBK is een handhaver op het werk geweest. Er dient te worden aangetoond dat Elastocoast kan worden toegepast in oppervlaktewater. Hiertoe zal een partijkeuring worden uitgevoerd.

Tijdens de laatste bouwvergadering van dit deel van het werk verzoekt de aannemer om een technische opname van het werk. De directie gaat hiermee akkoord.

Nadat het werk is afgerond ontstond schade aan de proefvakken van Elastocoast. Als mogelijke oorzaken van de schade worden genoemd: Gebruik van natte stenen, gebruik van te weinig lijm, betreden van de bekleding voordat deze is uitgehard of gebruik van te grote stenen. De schade is in 2013 hersteld. Aangezien het schadeherstel heeft geleid tot activiteiten op het gebied van het aanvragen van vergunningen, is dit item daar ook weergegeven.

Verder ontstonden problemen ter plaatse van de schorrandverdediging. Hier zijn in 2010 een drietal uitstroomopeningen hersteld. Het was niet mogelijk over de verdediging met materieel te rijden. De aanpassing is vanaf de waterzijde aangepakt.




Referenties


Projectbeheer controleprocessen


Kerndocumenten
































































Referenties

Zie ook

Bezig met het laden van de kaart...


HZ University of Applied Sciences
Rijkswaterstaat, Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Projectbureau Zeeweringen
Waterschap Scheldestromen
Provincie Zeeland
Deltares