- Bekleding
- Betonzuil, Ingegoten basalt
- Specifieke constructie
- Strekdam, Spuisluis
- Voorland
- Slik, Stroomgeul
- Ruimtegebruik
-
- Jaar
- 1997
- Locatie
- Zuid-Beveland
- Coördinaten
- 51° 24' 38", 3° 45' 55"
- Dijktraject
- dp 504+20 - dp 541+10
Het dijkvak van de Borsselepolder-oost lag in het beheersgebied van het Waterschap Zeeuwse Eilanden, nu onderdeel van het Waterschap Scheldestromen. Het is gelegen aan de noordzijde van de Westerschelde ten oosten van het dorp Borssele. Het gedeelte dat is geselecteerd voor verbetering heeft een lengte van ongeveer 3275 m en ligt tussen dp 504,2 in de Ellewoutsdijkpolder (oostgrens)en dp 541,1 in de Borsselepolder (westgrens).
Bijzonderheden
Bij de aanvang van dit werk heeft de openingsceremonie van het project Zeeweringen plaatsgevonden. Dit gebeurde op 2 april 1997 waarbij minister A. Jorritsma de opening verrichtte. Om aan de bevolking daadkracht te tonen werden de eerste werken reeds in 1997 uitgevoerd. Om er zeker van te zijn dat de werkzaamheden werkelijk noodzakelijk waren zijn de dijkvakken met zorg uitgezocht. Dit is gebeurd op basis van de toen geldende regels, die als basis dienden voor de eerste scoop van het projectbureau. Er zijn vier trajecten uitgekozen om in 1997 uit te voeren. Alleen van de hoge tafel werd met grote zekerheid vastgesteld dat de aanwezige bekleding onvoldoende was en moest worden vernieuwd. Zowel voor dit werk als voor het in 1998 uitgevoerde werk Borsselepolder-West zijn voor het grootste deel alleen de boventafels verbeterd. In 2002 zijn de ondertafels van beide werken uitgevoerd.
Randvoorwaarden
De in 1997 toegepaste randvoorwaarden waren van voorlopige aard; in een later stadium (2001) zijn hierop aanpassingen doorgevoerd. Voordat dit dijkvak aan het waterschap kon worden overgedragen, heeft een geavanceerde hertoetsing plaatsgevonden waaruit bleek dat de nieuwe bekledingen ook bij deze nieuwe randvoorwaarden nog konden worden goedgekeurd.
Boventafel met ecotop
Besloten is om de gehele boventafel te voorzien van een bekleding met een ecotoplaag, met de bedoeling dat hierdoor de begroeibaarheid van de bekleding zou worden bevorderd.
Op een deel van de boventafel, op het gedeelte dp 504,2-508,0 is een proefvak toegepast met Hydroblocks. Dit is een zuiltype dat machinale plaatsing in bochten mogelijk maakt. Ook op dit vak is een eco-top boven NAP+2,15 m toegepast. Dit deel van de verbetering is in de ontwerpnota beschreven als meerwerk. De evaluatie van dit proefvak is weergegeven in K01061997,"Memo proefvak hydroblocks".Lessons learned
Lesson learned: Aanbrengen geotextiel in langsbanen ipv haaks op de dijk
Aanbrengen geotextiel in langsbanen ipv haaks op de dijk ivm met werkrichting en getij
Het filterdoek werd in banen haaks (van onder naar boven) op het talud gelegd met een overlap van 50 cm. Omdat de sets basalton in stroken evenwijdig aan het talud worden opgebouwd, moeten de banen doek opgerold worden zodat er daarboven weer een baan kleitalud door de kraan kan worden afgemaakt. Met wat ruw weer en hoog water spoelt er dan klei en/of mijnsteen over het opgerolde doek. Het schoonmaken van het doek en het verkrijgen van een goede aansluiting van de onderlinge banen op elkaar is niet gemakkelijk. De aannemer heeft gevraagd of hij de onderste banen in de langsrichting mag aanbrengen om zodoende een betere aansluiting van de banen op elkaar te krijgen. Dit wordt door de directie toegestaan alleen bij de ondertafel en de banen moeten dan zodanig worden aangebracht dat de lager gelegen baan filterdoek over de hoger gelegen baan wordt gelegd t.p.v. de overlap en de overlap dient 0.5m te bedragen.
Lesson learned: In depot zetten her te gebruiken blokken
Wijze van in depot zetten her te gebruiken blokken voorschrijven
In eerste instantie werd niet aangegeven op welke wijze blokken in depot moesten worden opgeslagen. Later is aangegeven dat de blokken moeten worden gestapeld.
Lesson learned: Voorkomen losse zetting betonzuilen
Voorkomen losse zetting betonzuilen
Tijdens controle op het werk werd geconstateerd dat op sommige plaatsen de basalton een te losse zetting had. Dit werd veroorzaakt door het niet goed aansluiten van verschillende sets betonzuilen. Er werden sets gebruikt van 0,96 m2 en 1,24m2. Over een strook van 75 meter x 0,5 meter werd de ruimte tussen de zuilen werd achteraf opgevuld met koudasfalt. In latere jaren werd dit probleem voorkomen door gebruik te maken van twee steun-sets met de rechte kant tegen elkaar.
Omgevingsmanagement werkprocessen
Ecologie
Ook het opstellen van eisen aan natuurwaarden waaraan nieuwe bekledingen moesten voldoen was nog verre van uitgekristalliseerd. Om de voortgang van deze eerste werken zeker te stellen is een eco-toplaag voorgeschreven. Het blijkt dat er over deze eco-toplaag verschillende meningen zijn. Het advies, overeenkomstig het advies van Jon Coosen (afdeling AX) wordt gevolgd, terwijl collega's van WVO (afdeling AX) in het kader van het milieu sterke bedenkingen hebben tegen diezelfde eco-toplaag vanwege uitloging van lavasteen en kalksteen. Ter plaatse van het gemaal is een aalgoot aangebracht.
Referenties
- Memo: Toetsing bestek ZL-4407 Herstellen glooiingen Borsselepolder, T. Maranus, 20 januari 1997.
Technisch management werkprocessen
Inventarisatie
Het gedeelte boven NAP+5 m heeft een grasbekleding op klei. Daaronder bestond de bekleding uit verschillende soorten betonblokken op klei. De taludhelling van de boventafel varieerde tussen 1:3,75 en 1:4. Het gedeelte van de steenbekleding beneden NAP+3,00 m bestaat uit verschillende natuursteentafels op granulair materiaal. Dit deel werd (in eerste instantie) bij deze verbetering niet meegenomen.
Gedurende de eerste jaren werd nog geen vrijgavedocument opgesteld. In het ontwerpdocument zijn de resultaten van de toetsing weergegeven. Deze luidde als volgt: De stabiliteit van de toplaag is voor de gehele boventafel en voor een deel van de ondertafel beoordeeld als 'onvoldoende'; voor een groot deel van de ondertafel is het eindoordeel uitgesteld in afwachting van onderzoeksresultaten.
Het ontwerp is weergegeven in de ontwerpnota. De definitieve ontwerpnota is pas tot stand gekomen nadat het werk was voltooid. De gehele boventafel, vanaf de berm (rond NAP+5,6 m) tot aan de bestaande overgang (rond NAP+3,2 m), wordt bekleed met eco-zuilen. Besloten is om op een deel van de boventafel een proefvak toe te passen met Hydroblocks. Dit is een zuiltype dat ook machinale plaatsing in bochten mogelijk maakt.
Referenties
Revisie en overdracht
- Dijkverbetering Borsselepolder-Oost, ontwerpnota, Anon., 1 maart 1998.
Revisie
Door wijziging in ontwerpmethode en hydraulische randvoorwaarden was een geavanceerde toetsing nodig om aan te tonen dat de aangebrachte bekledingen werkelijk goed te keuren zijn.
Overdracht
De overdracht vond plaats in 2002, nadat het werk was uitgevoerd en was aangetoond dat de daarna gewijzigde randvoorwaarden en berekeningsmehodiek niet leidden tot een minder goede constructie.
In 2006 is nog een rapport verschenen van het Waterschap Zeeuwse Eilanden waarin de gehele bekleding, zowel de boven- als de ondertafel is hertoetst.
Referenties
- Overdrachtprotocol ZL 4407 Borsselepolder Oost, A. de Jong, 19 december 2002.
- Rapportage toetsing bekleding Borsselepolder-Oost dp 504 - 541, Anon., 12 december 2006.
- Geavanceerde toetsing dijkvak met Basalton bij Borssele, C. Kuiper, 30 juli 2001.
- Geavanceerde toets hoge tafel Borssele, J.C.P.Johanson, Rijkswaterstaat, 18 september 2001.
Contractmanagement werkprocessen
Uitvoering
Tijdens het werk werd de samenstelling van de pakketten Basalton gewijzigd. Hierdoor sloten de oude en nieuwe pakketten niet goed aan, waardoor over enige lengte bij deze aansluiting te brede voegen ontstonden. Deze zijn gedeeltelijk opgevuld met koudasfalt nadat het reeds aangebrachte inwasmateriaal tijdelijk was verwijderd.
Omdat dit het eerste werk was, werd er door diverse belangstellenden vanuit de directie Zeeland, de Dienst Weg- en Waterbouw en de Technische Adviescommissie voor de Waterkeringen een bezoek aan het werk gebracht. Deze leverden commentaar over het gebruik van het geotextiel en de geplaatste zuilen. Door de projectorganisatie zijn de problemen met de zetting van Basalton op het dijkvak Borsselepolder onderkend. In het werk zijn de problemen vervolgens opgelost en is ook de oorzaak vastgesteld. Tevens is de werkwijze voor het zetten van Basalton aangepast en in het proces opgenomen.
- Verslag Dienst Weg- en Waterbouw over bezoek Borsselepolder
- Problemen zetting Basalton
- Werkwijze zetten Basalton
Lessons Learned
Omdat voor het eerst sinds lange tijd een grootschalige dijkversterking werd uitgevoerd, kwam tijdens de uitvoering een aantal problemen aan het licht:
1 Aanbrengen geotextiel
Het filterdoek werd in banen haaks (van onder naar boven) op het talud gelegd met een overlap van 50 cm. Omdat de sets basalton in stroken evenwijdig aan het talud worden opgebouwd, moeten de banen doek opgerold worden zodat er daarboven weer een baan kleitalud door de kraan kan worden afgemaakt. Met wat ruw weer en hoog water spoelt er dan klei en/of mijnsteen over het opgerolde doek. Het schoonmaken van het doek en het verkrijgen van een goede aansluiting van de onderlinge banen op elkaar is niet gemakkelijk. De aannemer heeft gevraagd of hij de onderste banen in de langsrichting mag aanbrengen om zodoende een betere aansluiting van de banen op elkaar te krijgen. Dit wordt door de directie toegestaan alleen bij de ondertafel en de banen moeten dan zodanig worden aangebracht dat de lager gelegen baan filterdoek over de hoger gelegen baan wordt gelegd t.p.v. de overlap en de overlap dient 0.5m te bedragen.
2 In depot zetten her te gebruiken blokken
In eerste instantie werd niet aangegeven op welke wijze blokken in depot moeten worden opgeslagen. Later is door de directie aangegeven dat de blokken moeten worden gestapeld.
3 Losse zetting basalton
Tijdens controle op het werk werd geconstateerd dat op sommige plaatsen de basalton een te losse zetting had. Dit werd veroorzaakt door het niet goed aansluiten van verschillende sets betonzuilen. Er werden sets gebruikt van 0,96 m2 en 1,24m2. Over een strook van 75 meter x 0,5 meter werd de ruimte tussen de zuilen werd achteraf opgevuld met koudasfalt. In latere jaren werd dit probleem voorkomen door gebruik te maken van twee steun-sets met de rechte kant tegen elkaar.
Referenties
- Signaal van DWW m.b.t. de uitvoering van de dijkversterking Borsselepolder, D.Plooster, Rijkswaterstaat, 13 mei 1997.
- Opmerkingen over Basalton op het dijkvak Borsselepolder, P.Boom, Rijkswaterstaat, 25 april 1997.
- Reactie m.b.t. opmerkingen over de losse zetting van Basalton, T.Maranus, Rijkswaterstaat, 12 februari 1998.
Projectbeheer controleprocessen
Risicobeheer
Het snel handelen om al in 1997 enige dijkvakken aan te pakken bracht enige risico’s met zich mede die niet vooraf zijn gekwantificeerd. De randvoorwaarden waren nog niet in detail uitgewerkt. Dit kon tot gevolg hebben dat de in het ontwerp gedimensioneerde zuilhoogten onvoldoend konden zijn. De landschaps- en natuurrandvoorwaarden waren nog niet bepaald. De soort bekleding kon daarop niet worden gekozen, er zijn op voorhand duurdere eco-zuilen toegepast. De dimensionering van gezette bekledingen was nog niet voldoende in grootschalige opstellingen getoetst. Dit kon tot gevolg hebben dat de in het ontwerp gedimensioneerde zuilhoogten onvoldoend konden zijn.
Kerndocumenten
- Dijkverbetering Borsselepolder-Oost, ontwerpnota, Anon., Ontwerpnota, 1 maart 1998.
Referenties
- Overdrachtprotocol ZL 4407 Borsselepolder Oost, A. de Jong, 19 december 2002.
- Geavanceerde toets hoge tafel Borssele, A.Kamsteeg, Rijkswaterstaat, 7 mei 2001.
- Dijkverbetering Borsselepolder-Oost, ontwerpnota, Anon., 1 maart 1998.
- Rapportage toetsing bekleding Borsselepolder-Oost dp 504 - 541, Anon., 12 december 2006.
- Geavanceerde toetsing dijkvak met Basalton bij Borssele, C. Kuiper, 30 juli 2001.
- Signaal van DWW m.b.t. de uitvoering van de dijkversterking Borsselepolder, D.Plooster, Rijkswaterstaat, 13 mei 1997.
- Vaststellen uitgangspunten dijkvakken die voor verbetering in aanmerking komen en gevolgen hiervan voor het dijkvak te Borssele., J.C.P. Johanson, Rijkswaterstaat, 25 januari 1997.
- Geavanceerde toets hoge tafel Borssele, J.C.P.Johanson, Rijkswaterstaat, 18 september 2001.
- Memo proefvak hydroblocks, Maranus, T., Rijkswaterstaat, 24 juni 1997.
- Opmerkingen over Basalton op het dijkvak Borsselepolder, P.Boom, Rijkswaterstaat, 25 april 1997.
- Toetsing Verbetering Glooiingsconstructie Borselepolder, P.van der Maas, R.Jorissen, T.J.Leenknegt, Rijkswaterstaat, 12 februari 1997.
- Memo: Toetsing bestek ZL-4407 Herstellen glooiingen Borsselepolder, T. Maranus, 20 januari 1997.
- Reactie m.b.t. opmerkingen over de losse zetting van Basalton, T.Maranus, Rijkswaterstaat, 12 februari 1998.
Bezig met het laden van de kaart...
