Figuur 1: De bijdrage van de verschillende bronnen aan de zeespiegelstijging. De gemeten versnelling in zeespiegelstijging is vooral te verklaren door een toename van het massaverlies van Groenland en Antarctica. De bijdrage van landijs, gletsjers en ijskappen samen is sinds 2006 zelfs groter dan de bijdrage door de uitzetting van het oceaanwater (Bron: KNMI).
De hoogte van de zeespiegel heeft invloed op de aanwezigheid en ontwikkeling van flora en fauna in het water, de vooroever en in schorren en slikken. Omdat zeespiegelstijging een grote druk geeft op de ecosystemen van de kust, is het nodig om de complexiteit en onzekerheden van de voorspellingen nader te beschouwen. Een toekomstige zeespiegelstijging te voorspellen is erg ingewikkeld omdat er sprake is van een combinatie van diverse processen die op verschillende tijdschalen betrekking hebben, zoals de thermische expansie van het zeewater, de toevoer van water van gletsjers en de veranderende opslag van water op het land (zie figuur 1).
Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) concludeert in zijn Zesde Assessment Report (IPCC, 2021) dat de zeespiegel tussen 1901 en 2018 met 0,20 [0,15 tot 0,25] m is gestegen. De gemiddelde snelheid van de zeespiegelstijging was 1,3 [0,6 tot 2,1] mm jr-1 tussen 1901 en 1971, toenemend tot 1,9 [0,8 tot 2,9] mm jr-1 tussen 1971 en 2006, en verder toenemend tot 3,7 [3,2 tot 4,2] mm jr-1 tussen 2006 en 2018 (hoge betrouwbaarheid). De menselijke invloed was zeer waarschijnlijk de belangrijkste oorzaak van deze stijgingen sinds ten minste 1971.
Verwachte stijging
Figuur 2: Zeespiegel aan de Nederlandse kust zoals waargenomen en volgens de nieuwe, indicatieve zeespiegelprojecties. De drie kleuren geven verschillende toekomstige uitstoot van broeikasgassen aan. (KNMI 2021).
De zeespiegel blijft als gevolg van klimaatverandering de komende honderden jaren onvermijdelijk stijgen, maar de snelheid waarmee hangt af van de hoeveelheid broeikasgassen. Als de uitstoot sterk wordt verminderd (SSP1-2.6), overschrijdt de wereldgemiddelde zeespiegelstijging waarschijnlijk tussen 2150 en 2350 de 1 meter. Als de uitstoot onverminderd doorgaat (SSP5-8.5) gebeurt dat waarschijnlijk al tussen 2090 en 2140 (figuur 2) (KNMI 2021).
Referenties
- Climate Change 2021, the physical science basis, summary for policymakers, IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change, augustus 2021.
- Klimaatsignaal '21, Hoe het klimaat in Nederland snel verandert, KNMI, Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, oktober 2021.
Zie ook
- Bestand: Klimaatsignaal '21, Hoe het klimaat in Nederland snel verandert
- Bestand: KNMI '14, Klimaatscenario's voor Nederland; Leidraad voor professionals in klimaatadaptatie
- Bestand: Future Shores
- Bestand: Van de regen in de drup? Verkenning van de mogelijke effecten van klimaatverandering op de Nederlandse mariene ecosystemen
- Klimaatverandering
